Presentatie over de waarde van vrijheid en de waarde van afhankelijkheid
Ons leven is ingebed in ons milieu, zowel ons sociale milieu als ons natuurlijke milieu. Die afhankelijkheid van onze omgeving maakt ons niet minder vrij, maar kan ons juist steeds weer nieuwe keuzemogelijkheden bieden. Juist het besef van de waarde van die afhankelijkheden perkt ons niet in, maar maakt onze wereld groter.
Bevrijding is dan ook meer dan losmaking. Er wordt daarom vaak onderscheid gemaakt tussen negatieve en positieve vrijheid. Als we vrij zijn VAN iets of iemand (negatief) en dus ontsnapt aan de dwang van buiten, zijn we nog niet vrij TOT het doen van datgene wat we graag willen (positief).
Hoe komen we aan die positieve vrijheid? Moet die collectief georganiseerd worden of verliezen we dan juist onze vrijheid? Daarover zijn meerdere theorieën. We bespreken o.a. de visies van Fromm, Berlin, Rawls, Nussbaum en Sen, Elias, Foucault.
In verband daarmee werken we het begrip polynomie verder uit: een alternatief voor zowel autonomie als heteronomie. Het streven naar autonomie is heilloos, maar we willen zeker ook niet heteronoom zijn. Voor positieve vrijheid is polynomie nodig: een collectieve afstemming van ons handelen met vele anderen in meerdere netwerken, een type discipline die vrijheidsvergrotend is.