Vreedzaam Gouda?!

SAMEN WERKEN AAN EEN STAD WAAR IEDEREEN ZICH THUIS VOELT EN MEE KAN EN WIL DOEN

Een symposium in 2011 over de pedagogische aanpak van de vreedzame school (een oefenplaats voor democratisch burgerschap) en de vreedzame wijk is de inspiratiebron geweest voor tal van activiteiten in de stad om met respect voor elkaar kennis te maken, samen verantwoordelijkheid te (leren) nemen en (leren) actief te participeren. Zeven basisscholen zijn "vreedzame school", er zijn 9 Begroetingsdagen georganiseerd, een tiende is in voorbereiding, en een voetbalvereniging heeft een programma ontwikkeld rond sportiviteit geinspireerd door en in samenweking met docenten van de vreedzame school in de wijk. Hieronder een overzicht in tijd van de ontwikkelingen en linken naar onder andere nieuwsbrieven en flimpjes over bijvoorbeeld mediation. 

EERSTE KENNISMAKING IN 2011

In november 2011 maakte Gouda in het oude stadhuis kennis met de pedagogische aanpak van de vreedzame school via een door vrijwilligers (Margreet Windhorst, Heleen van Praag (Ideeenbrouwerij), Anne-Marie Portiek (Brede School)  en Wilma Neefjes) georganiseerd symposium met als sprekers hoogleraar pedagogiek Micha de Winter en Caroline Verhoeff (directeur eerste vreedzame school in Nederland en nu o.a. regisseur vreedzame wijken in Utrecht). Micha de Winter hield ons voor dat veel wat we nu doen vooral reactief, probleemgericht en gericht op uiterlijk gedrag is. Maar voor goed opvoeden is het noodzakelijk dat je een toekomstideaal hebt. Een ideaal zoals een actief democratisch burger worden waar de vreedzame pedagische aanpak aan kan bijdragen om dit te ‘leren’.  Tachtig gasten, professioneel of vrijwillig werkzaam met jeugd namen deel aan dit symposium. Financiers: Mozaïek Wonen en de Goudse wijkteams. En gefaciliteerd (stadhuis) door de Gemeente Gouda. 

WAT HOUD VREEDZAAM IN?

De vreedzame aanpak heeft tot doel een samenleving op te bouwen waarin democratisch burgerschap centraal staat. De basisschool is hier een oefenplaats voor. Kinderen voelen zich op een vreedzame school gehoord en gezien, krijgen een stem, leren wat het betekent om democratisch burger te zijn: open te staan voor en kunnen overbruggen van verschillen tussen mensen, conflicten vreedzaam (mediation) oplossen, een bijdrage leveren aan het algemeen belang en actief verantwoordelijk willen zijn voor de gemeenschap. Kinderen ervaren dat het uitmaakt dat ze er zijn, dat ze 'er toe doen'. Doordat andere organisaties, die met jeugd werken dezelfde pedagigische visie volgen als op een vreedzame school in hun werkgebied wordt het effect van de vreedzame aanpak versterkt en een brede basis gelegd voor een vreedzame pluriforme samenleving. 

GOUDSE VREEDZAME SCHOLEN

Na het symposium organiseerden we een gratis workshop in maart 2012 door (en met dank aan) Onderwijs Advies / MHR Gouda voor scholen in Gouda e.o.. Er zijn acht vreedzame scholen in Gouda:

St. Aloysiuschool
Auris Taalplein
De Bijenkorf
Prinses Julianaschool
Het Schateiland
De Triangel 
Vindingrijk

Kindcentrum Ontdekkingsreizigers

VERVOLG ACTIES - nieuwsbrieven, begroetingsdagen

In 2013 was er een eerste breder overleg over de vreedzame wijk. De aanwezigen waren enthousiast, maar de basis via de scholen (op dat moment 2 vreedzame scholen) was nog te smal om al grote stappen in de richting van de vreedzame wijk te zetten.

De Goudse vreedzame scholen en Caroline Verhoeff leverden artikelen voor twee nieuwsbrieven Vreedzaam Gouda (2014 en 2015). Doel: te delen waar zij mee bezig zijn op het gebied van de pedagogische vreedzame aanpak met Gouda (organisaties werkzaam met of (beleidsmatig of faciliterend / subsidierend) voor jeugd) en doormee ook breder door te zetten om het effect te vergroten. 

Op 13 februari 2014 heeft de eerste Begroetingsdag in de wijk Gouda Noord plaatsgevonden. Een dag waarop een brede mix van organisaties in Gouda Noord ontmoetingsactiviteiten organiseerden om net als op de vreedzame school elkaar persoonlijk welkom te heten en te leren kennen. De eerste dag is georganiseerd vanuit wijkaanpak. Op 30 september 2015 vond op initiaitief van de leerlingenraad van De Bijenkorf o.l.v. leerkracht Jeanet Post een tweede Begroetingsdag plaats. Dit keer met 11 deelnemende organisaties: Anbo, GSG Leo Vroman, Auris Taalplein, Quadrant kinderopvang, Leger des Heils, GC&FC OLympia, Brede School, Sport.Gouda, Spel aan Huis (CJG) en de stadsdichter Ruud Broekhuizen. Begroetingsdag is een Gouds initiatief en als idee ingebracht op een wijknetwerkbijeenkomst in 2013 van het wijkteam Gouda Noord.

In de wijk Achterwillens heeft de Wethouder Luidensschool (nu: Vindingrijk) als vreedzame school samen met partners in de wijk in juni 2015 speelborden geplaatst om het samen spelen te bevorderen. 

TWEEDE SYMPSOSIUM IN 2015

De Goudse vreedzame scholen vertelden over hun ervaringen tijdens een tweede symposium op 11 november 2015 in Driestar Educatief. Leo Pauw, ontwikkelaar van de vreedzame school/wijk, gepromoveerd op onderzoek naar de relatie tussen onderwijs en burgerschapsvorming, en o.a. adviseur voor de vreedzame wijk voor de gemeenten Rotterdam en Amsterdam was inleidend spreker en verzorgde daarnaast een workshop over de vreedzame wijk. Bep Timmer, consultant bij de NSA (Nederlands Sportalliantie) verzorgde een workshop rond de aanpak voor sportverenigingen met hulp van een lid van vreedzame sportvereniging AV Phoenix uit Utrecht. Organisatie 2e symposium: Brede School Gouda (Hans van Kekem en Marielle Visser), Gerard Schotanus en Wilma Neefjes. Met dank aan Driestar Educatief (faciliteren), studenten PABO (ontvangst en maken verslagen), Gemeente Gouda (subsidie) en Gouda Bruist (vreedzame boom uitgeleend).

WAT VOLGT?

In januari 2016 is een nieuwsbrief verschenen met een terugblik op het symposium en een terugkoppeling van de input via evaluatieformulieren van de deelnemers aan het tweede symposium. 

Op 28 september 2016 is voor de derde keer een Begroetingsdag in Gouda Noord en nu ook Achterwillens georganiseerd. Een terugblik naar de activiteiten georganiseerd door 14 instellingen, waaronder zes scholen, is opgenomen in een nieuwsbrief die in december 2016 is verschenen (https://vreedzaamgouda.exposure.co/begroeten-ontmoeten) met daarin ook een artikel over leerling-mediatoren van de Julianaschool.

Bij de vierde Begroetingsdag in 2017 in Gouda Noord deden maar liefst 22 organisaties mee. Weer een heel geslaagde dag met veel nieuwe ontmoetingen. Hoogtepunten: het bezorgen van plantjes door leerlingen in de wijk, sport en spel bij voetbalvereniging Olympia, inloop op een school door buurtbewoners en gesprekken tussen statushouders van de ISK en andere leerlingen. Gouwestad TV heeft een impressie gemaakt van deze Begroetingsdag, terug te vinden op You Tube. In Gouda Noord heeft op 27 september 2018 de vijfde Begroetingsdag plaats gevonden. De zesde Begroetingsdag op 17, 18 en 20 maart 2020 is afgealst vanwege het corona-virus. 

Geïnspireerd door de Begroetingsdagen in Gouda Noord heeft Wilma Neefjes in samenwerking met Platform eenzaamheid Oost (o.a. het sociaal team en wijkeethuis Oost) en basisschool Wereldwijs op 11 december 2017 een eerste Begroetingsdag in het Nelson Mandelacentrum georganiseerd. Op donderdagavond 31 mei 2018 kreeg deze zeer geslaagde bijeenkomst een vervolg: senioren uit de wijk woonden de toneelvoorstelling "Sneeuwwitje, de gepeperde versie" bij gespeeld door leerlingen van OBS Wereldwijs. Er volgden nog twee Begroetingsdagen in Oost.

De Begroetingsdag in Gouda Noord in maart 2020 is vanwege corona afgelast. De deelenemende organisaties hebben een mooi filmpje gemaakt met een boodschap die tijdens corona alleen maar actueler is geworden.

LINK NAAR NIEUWSBRIEF VAN JANUARI 2016:  https://vreedzaamgouda.exposure.co/symposium-vreedzaam