De Humanistische Canon: Over Rechtvaardigheid. Inleider: Peter de Wit.

Stel je voor dat je niet weet wat je positie in de samenleving is. Je weet niet waar je woont, of je man/vrouw, arm/rijk, religieus/ niet-religieus bent.Welke regels zou je dan rechtvaardig vinden? Dat is de gedachte experiment waar John Rawls ons in 1971 uitnodigde en welke hem tot een van de belangrijkste politiek filosofen uit de 20e eeuw maakte.

Na de Utopie van Thomas More gaat dit venster van de Humanistische Canon in op de realistische utopie van John Rawls. In onze huidige samenleving hebben mensen allemaal verschillende ideologieen en visies op wat een goed leven is. Hoe kunnen we toch tot een gedeeld idee van een rechtvaardige sociaal-politieke orde komen? Rawls stelt het verdelingsvraagstuk aan de orde waarbij hij een pleidooi houdt voor gelijkheid. De canon zoemt vooral in op zijn pleidooi voor fundamentele vrijheidsrechten.

Micheal Sandel heeft op Rawls een vervolg geschreven. In zijn boek "Rechtvaardigheid wat is de juiste keuze?" (2009) gaat hij in op de morele beperkingen van sociale contracten en geeft hij kritiek op het neo-liberale denken van Rawls: Met het streven naar neutrale principes van rechtvaardigheid zit Rawls vlgs Sandel op het verkeerde spoor. Wij zijn personen in een gemeenschap meent Sandel. Zijn vraag bij rechtvaardigheid is: wat zijn wij aan elkaar verschuldigd?

Maar geeft Sandel daarmee ook antwoord op de vraag waar Rawls voor stond: hoe kunnen we in het publieke domein overeenstemming vinden bij morele meningsverschillen?